حمله سایبری گسترده به سامانه سوخت‌رسانی ایران که گروه اسرائیلی موسوم به «گنجشک درنده» مسئولیت آن را برعهده گرفت، اولین مورد از رویارویی سایبری جمهوری اسلامی و اسرائیل نبود و احتمالا آخرین مورد آن نیز نخواهد بود.

جنگ سایبری تهران و تل‌آویو از حدود ۱۳ سال پیش آغاز شد و طی سال‌های متمادی به ‌شکلی سازمان‌یافته ادامه یافت. در این سال‌ها، گاه سایبری‌های وابسته به جمهوری اسلامی زیرساخت‌های اسرائیل را هدف قرار دادند و گاه اسرائیلی‌‌ها در سامانه‌ها و تاسیسات ایران به‌خصوص سایت‌های هسته‌ای اختلال ایجاد کردند.

جمهوری اسلامی و اسرائیل هم گاه مسئولیت‌ این حملات را برعهده گرفته و گاه نیز در مقابل اتهام‌های رقیب سکوت کرده‌اند. مرور این حملات سایبری به تاسیسات و زیرساخت‌های دو کشور نشان می‌دهد که این حملات در دو سه‌ سال اخیر بیشتر و شدیدتر شده‌اند.

اواسط آبان ۱۴۰۲ بود که گابی پورتنوی، رئیس اداره ملی سایبری اسرائیل، در گفت‌وگو با شبکه خبری سی‌ان‌ان، افزایش حملات سایبری تهران به زیرساخت‌های این کشور را تایید کرد و ضمن ابراز نگرانی گفت که جمهوری اسلامی در فضای سایبری آزادانه‌تر از دنیای واقعی عمل می‌کند.

این مقام اسرائیلی در همان گفت‌وگو، به مقام‌های جمهوری اسلامی درباره حملات سایبری هشدار داد و گفت که اسرائیل با «حملات تلافی‌جویانه» به آن‌ها پاسخ خواهد داد.

در یکی از آخرین موارد حمله‌ سایبری جمهوری اسلامی و عناصر وابسته‌اش به زیرساخت‌های اسرائیل، دوربین‌های امنیتی این کشور به منظور ردیابی حرکت سربازان اسرائیلی هک شدند.

شبکه تلویزیونی ایران اینترنشنال نیز به‌تازگی در گزارشی خبر داد که دختران وابسته به نیروهای سایبری سپاه پاسداران در فضای مجازی برخی سربازان اسرائیلی را هدف قرار می‌دهند و می‌کوشند با «اغواگری» آن‌ها را تخلیه اطلاعاتی کنند.

رویارویی سایبری جمهوری اسلامی و اسرائیل از سال ۲۰۱۰ و پس از اینکه آمریکا و اسرائیل ویروس استاکس نت را روی رایانه‌هایی که در سایت‌های هسته‌ای ایران استفاده می‌شد، نصب کردند، وارد مرحله تازه‌ای شد. در واقع از آن زمان به بعد اسرائیل در فضای سایبری علیه جمهوری اسلامی اعلام جنگ کرد و با حمله به زیرساخت‌های هسته‌ای ایران، این جنگ را ادامه داد. جمهوری اسلامی نیز بارها و به‌‌تناوب به زیرساخت‌های اسرائیل حمله کرده است؛ حملات سایبری که در موارد متعددی مانند حمله به سامانه‌های سوخت‌رسانی، در حیات اجتماعی مردم عادی نیز اختلال ایجاد می‌کنند.

جنگ سایبری معمولا با دو هدف عمده آغاز می‌شود و ادامه می‌یابد؛ نخست دستیابی به اطلاعات خصوصی و امنیتی رقیب و دوم اختلال در زیرساخت‌ها که می‌تواند به اعتراض‌های عمومی منجر شود.

حمله به تاسیسات اتمی، حمله به مجتمع فولاد ایران، هک سایت سازمان‌ آمار و ثبت‌ اسناد از مهم‌ترین موارد حملات سایبری به ایران‌اند. در مهر ۱۳۹۹، جمهوری اسلامی «حمله سایبری وسیع» به دو سازمان‌ دولتی نشت کلر از پتروشیمی ماهشهر و آتش‌سوزی در نیروگاه زرگان اهواز را هم تایید کرد. حمله سایبری بزرگ آبان ۱۴۰۰ به سامانه سوخت در ایران که موجب اختلال گسترده در سامانه سوخت‌رسانی شد و حمله سایبری به سامانه‌های شرکت راه‌آهن نیز از جمله مواردی بودند که به اسرائیل نسبت داده شدند.

در مقابل، هکرهای جمهوری اسلامی نیز با نفوذ در سایت دوست‌یابی همجنسگرایان، حمله به شرکت اینترنتی سایبرسرو، شرکت بیمه شیربیت و شرکت امور مالی کی‌ال‌اس تعدادی عملیات سایبری علیه اسرائیل را سازماندهی کردند. اواخر شهریورماه، نشریه اورشلیم‌پست، به نقل از منابع امنیت سایبری در اسرائیل، خبر داد که هکرها اطلاعات شخصی کاربران یک وب‌سایت کاریابی در اسرائیل را منتشر کرده‌اند.

گروه‌های هکری «سایه سیاه» و «گربه‌های ملوس» از جمله مشهورترین گروه‌های وابسته به جمهوری اسلامی‌اند که در زمینه سرقت اطلاعات فعالیت می‌کنند و برخی حملات سایبری را انجام می‌دهند.

هر دو کشور در ده‌ها مورد دیگر نیز یکدیگر را هدف قرار داده و در یک سلسله عملیات تلافی‌جویانه و متقابل در فضای سایبری به هم ضربه زده‌اند.

جمهوری اسلامی نه‌تنها اسرائیل که مواضع برخی کشورهای دیگر را نیز پیوسته هدف قرار می‌دهد. زیرا از نگاه حاکمان جمهوری اسلامی، جنگ سایبری بخشی از راهبرد مبارزه با «جنگ نرم» به شمار می‌رود.

مجموعه این فعالیت‌ها تحت عنوان قرارگاه دفاع سایبری، زیرمجموعه سازمان پدافند غیرعامل، از زیرشاخه‌های نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، انجام می‌شوند. هرچند برخی منابع از فعالیت مجزای سپاه پاسداران و دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی در این زمینه هم خبر داده‌اند.